Rodzajnik | Reguła lub przesłanka wystąpienia | Przykłady | Wyjątki Pułapki* |
Pewność |
der | nazwy dni tygodni i miesięcy | der Montag (poniedziałek), der Mittwoch (środa), der Sonntag (niedziela), der Januar (styczeń), der April (kwiecień), der Juni (czerwiec), der Dezember (grudzień) | brak | całkowita |
der | rzeczowniki odczasownikowe utworzone od nazw czynności (osoby i urządzenia) z końcówką -er |
der Arbeiter (robotnik), der Messer (miernik), der Fernseher (telewizor) |
brak das Messer (nóż), die Tochter (córka), die Mauer (mur) |
niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie - jest dużo rzeczowników kończących się na -er, które nie spełniają pozostałych warunków) |
der | nazwy zawodów z końcówką -er lub -ist | der Lehrer (nauczyciel), der Polizist (policjant) |
brak | niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie) |
der | nazwy ideologii, ustrojów politycznych, prądów w filozofii i sztuce z końcówką -smus | der Kapitalismus, der Dadaismus |
brak | całkowita |
der | nazwy alkoholi | der Wein (wino), der Wodka (wódka), der Kognak (koniak), der Sake (sake) |
das Bier (piwo) | niecałkowita, potrzebna znajomość wyjątku, może nie obejmować pewnych alkoholi egzotycznych |
die | internacjonalizmy z końcówką -tion | die Produktion, die Tradition, die Information |
brak | całkowita |
die albo der | rzeczowniki odczasownikowe jednosylabowe z końcówką -t (rdzennie niemieckie, stare wyrazy) | die Schrift (pismo), die Zukunft (przyszłość), der Schritt (krok), der Zutritt (dostęp) |
brak | niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie), rozróżnienie rodz. męskiego i żeńskiego |
die | rzeczowniki abstrakcyjne odczasownikowe z końcówką -keit i -heit | die Schönheit (piękno), die Freiheit (wolność), die Möglichkeit (możliwość) |
brak | całkowita |
die | rzeczowniki konkretne i abstrakcyjne odczasownikowe z końcówką -ung | die Wohnung (mieszkanie), die Verfassung (konstytucja), die Verteidigung (obrona) |
brak | całkowita |
die | rzeczowniki z końcówką -ie |
die Akademie (akademia), die Kalorie (kaloria), die Fantasie (fantazja) |
brak | całkowita |
die | nazwy zawodów i ról społecznych z końcówką -in | die Lehrerin (nauczycielka), die Freundin (przyjaciółka) |
brak das Benzin (benzyna) |
niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie) |
die | rzeczowniki abstrakcyjne z końcówką -tät | die Kapazität (pojemność), die Majestät (majestat), die Universität (uniwersytet) |
brak | całkowita |
die | rzeczowniki konkretne z końcówką -e, np. gatunki zwierząt i roślin, nazwy przedmiotów | die Eiche (dąb), die Rose (róża), die Katze (kot), die Hose (spodnie), die Lampe (lampa) | der Löwe (lew), das Gebäude (budynek) | "rozmyta" zasada, wymagająca dodatkowej wiedzy (znaczenie) i intuicji |
die | rzeczowniki odrzeczownikowe z końcówką -ei | die Malerei (malarstwo), die Bücherei (biblioteka) |
brak der Papagei (papuga) |
niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie) |
die | rzeczowniki wielosylabowe z końcówką -ur będące internacjonalizmami |
die Kultur (kultura, die Figur (figura), die Temperatur (temperatura) |
brak der Treueschwur (przysięga na wierność) |
niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie) |
das | nazwy państw; w większości konstrukcji rodzajnik pomijany | (das) Polen, (das) Deutschland, (das) Frankreich |
die Schweiz, die Türkei, die Ukraine, der Irak, der Iran, der Sudan, die Vereinigten Staaten, | niecałkowita, ale można łatwo nauczyć się wyjątków |
das | rzeczownik zbiorcze zaczynające się od sylaby ge-, często z końcówką -e | das Gebirge (góry), das Geschwister (rodzeństwo) |
brak der Gedanke (myśl) |
niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie) |
das | rzeczowniki odczasownikowe utworzone przez dodanie wielkiej litery na początku bezokolicznika | das Essen (jedzenie), das Lernen (uczenie się), das Fernsehen (telewizja) |
brak der Wagen (wóz) |
niecałkowita, potrzebna dodatkowa wiedza (znaczenie) |
*Najczęściej wynikające z nieznajomości znaczenia |